داستان سرایی به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ بشری برای نسل های بی شماری عمل کرده است و اجازه می دهد دانش، سنت ها و تجربیات در طول اعصار منتقل شود. فراتر از ارزش سرگرمی، داستان سرایی اهمیت منحصر به فرد و بی نظیری در شکل دادن به رشد شناختی، عاطفی و اجتماعی کودکان دارد. این مقاله نقش حیاتی داستان سرایی را در پرورش تخیل، مهارت های زبانی، همدلی و رشد اخلاقی کودک بررسی می کند. در پایان به ضرورت وجود قصه گویی در مدارس پرداخته می شود و مدارس نمونه ای که در این زمینه بسیار فعال و موفق هستند معرفی خواهد شد.
قصه گویی با قرار دادن کودک در معرض جهان ها، شخصیت ها و رویدادهای زنده و تخیلی، تخیل کودک را پرورش می دهد. همانطور که کودکان مجذوب روایت ها می شوند، دروازه های تخیلی قلمروهای خارق العاده ای بر آنها باز می شود که تصویرسازی ذهنی، تفکر خلاق و توانایی های حل مسئله را بوجود می آورد. قصه منجر به یک بازی تخیلی می شود و کودکان یاد می گیرند که خارج از چارچوب فکر کنند، افکار مستقل داشته باشند، دیدگاه های جایگزین را کشف کنند که نهایتا منجر به رشد شناختی در آنها می شود.
قصه گویی به عنوان یک تسریع کننده برای رشد زبان در کودکان عمل می کند. هنگامی که کودکان در معرض داستان قرار می گیرند، در یک محیط زبانی غنی غوطه ور می شوند، واژگان خود را گسترش می دهند، ساختار جمله را بهبود می بخشند و توانایی خود را برای درک و بیان افکار و احساسات افزایش می دهند. به‌علاوه، قصه‌گویی مهارت‌های شنیداری را افزایش می‌دهد، زیرا کودکان تشویق می‌شوند تا روایت‌ها را دنبال کنند، شخصیت‌ها را شناسایی کنند و ترتیب وقایع را درک کنند.
داستان‌ها بستر امنی را برای کودکان فراهم می‌کنند تا احساسات پیچیده را هدایت کنند و همدلی را بیاموزند. داستان سرایی از طریق شخصیت‌های مرتبط و موقعیت‌های مرتبط، به کودکان کمک می‌کند تا احساسات مختلف را شناسایی و درک کنند و در عین حال به آنها یاد می‌دهد که چگونه احساسات خود را مدیریت کنند. این هوش هیجانی به ایجاد همدلی و شفقت نسبت به دیگران، تقویت روابط سالم‌تر و تعاملات اجتماعی کمک می‌کند. با برقراری ارتباط با شخصیت‌های داستان‌ها، کودکان حس درک، تحمل و پذیرش دیدگاه‌ها و تجربیات گوناگون را در خود پرورش می‌دهند.
داستان ها نقش محوری در شکل دادن به معیارها و ارزش های اخلاقی کودک دارند. افسانه‌ها، افسانه‌های عامیانه و داستان ها اغلب درس‌های اخلاقی را می‌رسانند، درست و نادرست، پیامدهای اعمال و تصمیم‌گیری اخلاقی را به کودکان آموزش می‌دهند. کودکان با درگیر شدن با این داستان ها، ارزش های اخلاقی مانند صداقت، شجاعت، مهربانی و عدالت را درونی می کنند. در نتیجه، قصه گویی به کودکان کمک می کند تا خوب و بد را تشخیص دهند، آنها را برای رویارویی با معضلات اخلاقی آماده می کند و احساس مسئولیت اخلاقی را در خود پرورش می دهد.
قصه گویی محرک رشد شناختی و مهارت های تفکر انتقادی در کودکان است. روایات پیچیده، کودکان را وادار می کند تا روابط را دنبال کنند و سپس آن را تجزیه و تحلیل کنند، نتایج را پیش بینی کنند و بین عوامل مختلف رابطه برقرار کنند.
در گذشته که خانواده گسترده وجود داشت و پدربزرگ و مادربزرگ با فرزندان زندگی می کردند، وظیفه قصه گویی بر عهده سالمندان خانواده بود. ولی در حال حاضر که خانواده از شکل گسترده به خانواده هسته ای تغییر یافته است. برنامه کودک و کارتون ها جایگزین قصه گویی شده اند که البته جایگزین چندان خوبی نیستند. برخی از مدارس پیشرو که برنامه های منظمی برای دانش آموزان دارند قصه گویی را نیز در فوق برنامه های خود گنجانده اند. مثلا دبستان دخترانه رسا در منطقه 8 مثال خوبی از چنین مدارسی است. وب سایت مدرسه کلوب این دبستان را به خوبی در مقاله بهترین دبستان دخترانه منطقه 8 معرفی کرده است. البته شما می توانید با مراجعه به اطلس دبستان دخترانه رسا نیز تمام برنامه ها، امکانات، فعالیت ها و دستآوردهای این دبستان را ببینید. اگر دبستان دخترانه رسا نزدیک منزل شlا نیست، می توانید با مراجعه به بخش مدرسه یاب در وب سایت مدرسه کلوب، مناسبترین و نزدیکترین مدرسه را پیدا کنید و با مشاهده اطلس مدارس تهران تمامی اطلاعات مدرسه را ببینید.
از مدرسه فرزندتان بخواهید که قصه گویی را در بین دانش آموزان خود رواج دهد و تغییر شگفت انگیز آن را روی فرزندتان ببینید.